Stawka VAT na usługę transportu towarów pomiędzy państwami spoza UE

Wykonaliśmy usługę transportu towarów na trasie Turcja-Szwajcaria, na zlecenie polskiego podatnika. Jaką stawką VAT należy opodatkować tę czynność?

Miejsce świadczenia usług transportowych określane jest w zależności od tego, czy usługi te świadczone są na rzecz podatników, czy też na rzecz podmiotów niebędących podatnikami.

Jeżeli usługa transportu towarów jest wykonywana na rzecz podatnika, wówczas zastosowanie znajduje zasada ogólna dla miejsca świadczenia usług, co oznacza, iż miejsce świadczenia wyznaczone jest przez siedzibę usługobiorcy, lub też - jeśli usługa ta wykonywana jest dla stałego miejsca prowadzenia działalności - przez to stałe miejsce prowadzenia działalności (art. 28b ustawy o VAT).

Zasada powyższa ma zastosowanie w każdym przypadku świadczenia usług transportu towarów, jeśli usługobiorcą jest podatnik. Bez znaczenia pozostaje rozróżnienie, czy są to usługi krajowe, międzynarodowe czy wewnątrzwspólnotowe.

Jednym z wyjątków, wynikającym z art. 28f ust. 1a pkt 1 ustawy o VAT - jest sytuacja, gdy nabywca jest podatnikiem, którego siedziba znajduje się na terytorium kraju, natomiast usługa w całości wykonywana jest poza terytorium Unii Europejskiej. W takim bowiem przypadku przyjmuje się, że miejscem świadczenia jest terytorium znajdujące się poza Unią.

Ponadto w ustawie określona jest reguła, zgodnie z którą jeżeli usługa transportu towarów jest wykonywana na rzecz podmiotu z kraju trzeciego (spoza UE), ale transport w całości jest wykonywany na terytorium kraju, wówczas przyjmuje się, że miejscem świadczenia jest terytorium kraju.

W przypadku, o którym mowa w pytaniu, usługobiorcą jest polski podatnik, zatem usługa transportu towarów z Turcji do Szwajcarii podlega opodatkowaniu na terytorium Polski.

Stawka VAT uzależniona jest od rodzaju tego transportu. Jeśli jest to transport międzynarodowy, wówczas obowiązuje stawka VAT 0%, jeśli wewnątrzwspólnotowy i krajowy, to obowiązującą stawką jest generalnie 23%.

Lista przypadków, w których mamy do czynienia z międzynarodowym transportem towarów została określona w art. 83 ust. 3 pkt 1 ustawy i jest to przewóz lub inny sposób przemieszczania towarów:

a) z miejsca wyjazdu (nadania) na terytorium kraju do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) poza terytorium Unii Europejskiej,

b) z miejsca wyjazdu (nadania) poza terytorium Unii Europejskiej do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) na terytorium kraju,

c) z miejsca wyjazdu (nadania) poza terytorium Unii Europejskiej do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) poza terytorium Unii Europejskiej, jeżeli trasa przebiega na pewnym odcinku przez terytorium kraju (tranzyt),

d) z miejsca wyjazdu (nadania) na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) poza terytorium Unii Europejskiej lub z miejsca wyjazdu (nadania) poza terytorium Unii Europejskiej do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, jeżeli trasa przebiega na pewnym odcinku przez terytorium kraju.

Żaden z powyższych przypadków nie znajduje zastosowania w opisanej w pytaniu sytuacji. Transport rozpoczyna się poza terytorium UE i kończy na terytorium państwa trzeciego, przy czym trasa na żadnym odcinku nie przebiega przez terytorium Polski. Zatem usługa wykonana przez Czytelnika nie jest transportem międzynarodowym towarów, który korzysta z obniżonej stawki VAT.

Oprócz transportu międzynarodowego, o którym mowa w ustawie o VAT, również kilka innych przypadków usług transportowych opodatkowanych jest stawką VAT 0%. Przepis § 9 ust. 1 rozporządzenia w sprawie VAT zezwala na stosowanie preferencyjnej stawki VAT m.in. w stosunku do usług:

transportu towarów, jeśli jest on wykonywany w całości na terytorium kraju i stanowi część usługi transportu międzynarodowego;

wewnątrzwspólnotowego transportu towarów, jeżeli transport ten stanowi część usługi transportu międzynarodowego;

transportu towarów świadczonych na rzecz podatnika, o którym mowa w art. 28a ustawy, którego siedziba, stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej lub stałe miejsce zamieszkania znajduje się w Polsce, a transport jest w całości wykonywany poza terytorium kraju:

z miejsca wyjazdu (nadania) na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) poza terytorium Unii Europejskiej lub

z miejsca wyjazdu (nadania) poza terytorium Unii Europejskiej do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju.

Przypadek opisany przez Czytelnika nie jest jednak żadnym z tych, które wymienione zostały w § 9 rozporządzenia w sprawie VAT.

Wszystko wskazuje więc na to, że wykonana na zlecenie polskiego podatnika usługa transportu towarów z państwa znajdującego się poza UE na terytorium innego państwa trzeciego, jeśli transport ten nie przebiega na całym odcinku poza UE lub jeśli nie przebiega w części przez terytorium Polski, opodatkowany będzie podstawową stawką VAT w wysokości 23%.

Wydaje się również, że organy podatkowe traktują tego rodzaju transport w podobny sposób. Przykładowo, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 24 sierpnia 2011 r., nr IBPP3/443-610/11/AB, wyraził podobne stanowisko.

W stanie faktycznym, który był przedmiotem wydanej interpretacji, podatnik wykonał transport drogowy towarów na rzecz polskiego podatnika w rozumieniu art. 28a ustawy, na trasie Szwajcaria-Norwegia, przejeżdżając przez Niemcy. Dyrektor IS uznał, że dla wykonanych przez podatnika usług miejscem opodatkowania jest - zgodnie z art. 28b ustawy - miejsce gdzie usługobiorca ma swoją siedzibę, natomiast stawka VAT dla przedmiotowej usługi wynosi 23%.