Poradnik VAT nr 19 (595) z dnia 10.10.2023

Różne stawki VAT na herbatę i kawę

Przedsiębiorstwo handlowe (czynny podatnik VAT) zajmuje się sprzedażą kawy i herbaty przez internet. Czy na każdy rodzaj herbaty i kawy obowiązuje taka sama stawka VAT? Według której nomenklatury scalonej CN należy sklasyfikować kawę i herbatę? Jaka jest aktualnie obowiązująca stawka VAT dla tych towarów?

Podstawową stawką VAT jest stawka 23%. W przypadku niektórych towarów i usług ustawodawca przewidział stawkę obniżoną (aktualnie według 0%, 5% bądź 8%). Obowiązujące przepisy pozwalają na zastosowanie wobec towarów wymienionych w treści pytania różnych stawek VAT w zależności od tego, w jaki sposób towar ten zostanie sklasyfikowany według nomenklatury scalonej CN 2023.

W załączniku nr 10 do ustawy o VAT zawarto wykaz towarów i usług opodatkowanych 5% stawką VAT. Pod poz. 9 tego załącznika wymieniono "Nasiona i owoce oleiste, ziarna, nasiona i owoce różne, rośliny przemysłowe lub lecznicze; słoma i pasza - wyłącznie towary przeznaczone do spożycia przez ludzi (sklasyfikowane według CN ex 12). Jednocześnie należy mieć na uwadze, że od 1 stycznia 2023 r. obniżoną do wysokości 0% stawkę podatku stosuje się do towarów spożywczych wymienionych w poz. 1-18 załącznika nr 10 do ustawy, innych niż klasyfikowane według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług w grupowaniu usługi związane z wyżywieniem (PKWiU 56). Ww. przepisu nie stosuje się, w przypadku gdy towary, o których mowa w tym przepisie, są przedmiotem importu towarów, o którym mowa w art. 138i ust. 1 ustawy (§ 8 rozporządzenia w sprawie obniżonych stawek).

Z kolei w załączniku nr 3 do ustawy o VAT zawarto wykaz towarów i usług opodatkowanych 8% stawką VAT, tj.:

• pod poz. 1 - "Kawa, herbata, maté (herbata paragwajska) i przyprawy - sklasyfikowane w CN ex 09, z wyłączeniem towarów objętych CN:

1) 0901 "Kawa, nawet palona lub bezkofeinowa; łupinki i łuski kawy; substytuty kawy zawierające kawę w każdej proporcji",

2) 0902 "Herbata, nawet aromatyzowana",

3) 0903 00 00 "Maté (herbata paragwajska)",

• pod poz. 3 - "Cykoria palona i pozostałe palone namiastki kawy oraz ich ekstrakty, esencje i koncentraty" (sklasyfikowane według CN ex 2101),
• pod poz. 5 - "Przetwory spożywcze, gdzie indziej niewymienione ani niewłączone - z wyłączeniem tłuszczów złożonych z produktów roślinnych lub zwierzęcych (miksów), wyrobów seropodobnych (analogów serów), produktów o rzeczywistej masowej mocy alkoholu powyżej 1,2% oraz preparatów do początkowego żywienia niemowląt, w tym mleka początkowego, preparatów do dalszego żywienia niemowląt, w tym mleka następnego, mleka i mleka modyfikowanego dla dzieci, o których mowa w ustawie z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2023 r. poz. 1448) - sklasyfikowane w CN ex 2106.

W tym miejscu należy wyjaśnić, że umieszczenie ww. oznaczenia "ex" przy konkretnym dziale, pozycji, podpozycji lub kodzie Nomenklatury scalonej (CN) ma na celu zawężenie stosowania obniżonej stawki podatku tylko do towarów należących do wymienionego działu, pozycji, podpozycji lub kodu Nomenklatury scalonej (CN), spełniających określone warunki sprecyzowane przez ustawodawcę w rubryce "Nazwa towaru lub usługi (grupy towarów lub usług)".

Z powyższego wynika m.in., że produkty sklasyfikowane w dziale CN 09 opodatkowane są dwiema stawkami VAT, tj. 8% i 23%.

Stawkę VAT 23% należy stosować do: 

• kawy, nawet palonej lub bezkofeinowej, łupinek i łusek kawy, substytutów kawy zawierających kawę w każdej proporcji (sklasyfikowanej w CN 0901);
• herbaty, nawet aromatyzowanej (sklasyfikowanej w CN 0902, np. herbaty zielonej (niefermentowanej), w bezpośrednich opakowaniach o zawartości nieprzekraczającej 3 kg - CN 0902 10 00 ) oraz
• maté - herbaty paragwajskiej (sklasyfikowanej w CN 0903 00 00).

Poniżej prezentujemy w formie tabelarycznej aktualne przykładowe wiążące informacje stawkowe wydane przez Dyrektora KIS w celach określenia stawki VAT dla herbaty i kawy: