Gazeta Podatkowa nr 63 (2042) z dnia 7.08.2023

Stawka VAT w zamówieniach publicznych dotyczących robót budowlanych w DPS

Spółka chciałaby ubiegać się o zamówienie publiczne organizowane przez gminę. Zamówienie ma dotyczyć usług remontowych wykonanych w budynku domu opieki społecznej.

1) W jaki sposób określić stawkę VAT dla oferowanych przez nas usług? Czy ustala ją sam zamawiający, czy powinien to zrobić wykonawca w swojej ofercie?

Zgodnie z art. 225 ust. 1 P.z.p. (Dz. U. z 2022 r. poz. 1710 ze zm.), jeżeli została złożona oferta, której wybór prowadziłby do powstania u zamawiającego obowiązku podatkowego zgodnie z ustawą o VAT (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), dla celów zastosowania kryterium ceny lub kosztu zamawiający dolicza do przedstawionej w tej ofercie ceny kwotę podatku od towarów i usług, którą miałby obowiązek rozliczyć. Podstawą naliczenia i wymiaru podatku są przepisy ustawy o VAT, a nie P.z.p. To na zamawiającym spoczywa obowiązek podatkowy - a co za tym idzie - konieczność ustalenia poprawnej wysokości podatku należnego.

Jednocześnie ustawa nakłada na wykonawców w tym zakresie określone obowiązki. W przedstawianej zamawiającemu ofercie wykonawca ma obowiązek:

• poinformowania go, iż wybór jego oferty będzie prowadził do powstania u zamawiającego obowiązku podatkowego,
• wskazania nazwy (rodzaju) towaru lub usługi, których dostawa lub świadczenie będą prowadziły do powstania obowiązku podatkowego,
• wskazania wartości towaru lub usługi objętego obowiązkiem podatkowym zamawiającego, bez kwoty podatku,
• wskazania stawki podatku od towarów i usług, która zgodnie z wiedzą wykonawcy będzie miała zastosowanie.

Oznacza to, iż na wykonawcy składającym ofertę ciąży obowiązek poinformowania zamawiającego, że wybór jego oferty będzie prowadzić do powstania u zamawiającego obowiązku podatkowego. Oprócz tego wykonawca obowiązany jest wskazać nazwę (rodzaj) towaru lub usługi, których dostawa lub świadczenie będą prowadziły do powstania obowiązku podatkowego, wartość towaru lub usługi objętego obowiązkiem podatkowym zamawiającego, bez kwoty podatku, a także stawki podatku od towarów i usług, która zgodnie z wiedzą wykonawcy będzie miała zastosowanie. Wykonawca wskazuje stawkę podatku VAT zgodnie ze swoją wiedzą, obowiązek podatkowy zaś w dalszym ciągu obciąża zamawiającego, co oznacza, że wskazanie takiej stawki podatku przez wykonawcę nie zwalnia zamawiającego z obowiązku weryfikacji jej poprawności. Zgodnie z art. 226 ust. 1 pkt 10 P.z.p., zamawiający odrzuca ofertę, która zawiera błąd w obliczeniu ceny. Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 20 października 2011 r., sygn. akt III CZP 52/11, orzekł, iż: "Określenie w ofercie ceny brutto z uwzględnieniem nieprawidłowej stawki podatku od towarów i usług stanowi błąd w obliczeniu ceny, jeżeli nie ma ustawowych przesłanek wystąpienia omyłki". Do błędu w obliczeniu ceny dotyczącego stawki podatku VAT dojdzie w sytuacji, gdy wykonawca przyjmie w ofercie stawkę nieprawidłową w okolicznościach, gdy zamawiający nie określi w dokumentach zamówienia prawidłowej stawki podatku VAT. Jeżeli natomiast wykonawca określił stawkę VAT prawidłowo (tj. przyporządkował przedmiot zamówienia do odpowiedniej stawki VAT), a popełnił tylko błąd rachunkowy, polegający np. na błędnym sumowaniu prawidłowej wartości netto i stawki VAT, błąd taki nie będzie stanowił, co do zasady, błędu w obliczeniu.

2) Jaką stawką VAT opodatkować te usługi?

Podstawowa stawka podatku VAT wynosi 23%. Przy czym, zarówno w treści ustawy o VAT, jak i w przepisach wykonawczych do niej, przewidziano opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku VAT. Do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji, przebudowy lub robót konserwacyjnych dotyczących obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym stosuje się 8% stawkę VAT (art. 41 ust. 12-12c ustawy o VAT).

Do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym nie zalicza się budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 300 m², oraz mieszkań, których powierzchnia użytkowa przekracza 150 m². Preferencyjną stawkę VAT w tych przypadkach stosuje się tylko do części podstawy opodatkowania odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej kwalifikującej do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w całkowitej powierzchni użytkowej.

Zgodnie z art. 2 pkt 12 ustawy o VAT przez obiekty budownictwa mieszkaniowego rozumie się budynki mieszkalne stałego zamieszkania sklasyfikowane w PKOB w dziale 11 (patrz ramka).

Tak więc, z uwagi na to, że budynki domów opieki społecznej sklasyfikowano w PKOB 1130, to do usług remontu DPS zastosowanie ma 8% stawka VAT. Taki pogląd znajduje potwierdzenie także w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 15 kwietnia 2019 r., nr 0112-KDIL2-1.4012.73.2019.2.AS. Organ podatkowy podkreślił, że 8% stawka VAT przewidziana w art. 41 ust. 12 ustawy o VAT dotyczy czynności wymienionych w tym przepisie, wykonywanych wyłącznie w budynkach rozumianych jako obiekty budowlane wraz z wbudowanymi w bryle budynku instalacjami i urządzeniami technicznymi. Stawki tej ustawodawca nie przewidział dla ww. czynności wykonywanych poza tymi obiektami, w tym również dotyczących elementów infrastruktury towarzyszącej budownictwu mieszkaniowemu. W konsekwencji do pozostałych usług zastosowanie ma stawka podatku w wysokości 23%.